Rehber Yatırım Tavsiyesi Vermek Suç mu? | Yasal Sınırlar ve Cezai Sorumluluklar

Finans dünyasında “yatırım tavsiyesi” kavramı sıkça karşımıza çıkar. Ancak bu alanda yapılan paylaşımların veya önerilerin hukuki boyutu çoğu zaman göz ardı edilir. Özellikle sosyal medya, forumlar ve YouTube gibi platformlarda yatırım tavsiyesi vermek ciddi hukuki sonuçlar doğurabilir. Peki yatırım tavsiyesi vermek gerçekten suç mu, hangi durumlarda cezai yaptırım uygulanır ve yasal sınırlar nelerdir?

---

Yatırım Tavsiyesi Nedir?​

Yatırım tavsiyesi, bir menkul kıymet (hisse, döviz, altın, kripto para vb.) alım satımına yönelik yönlendirme veya öneri anlamına gelir. Bir kişi, belirli bir yatırım aracını “al”, “sat”, “tut” gibi ifadelerle değerlendirdiğinde yatırım tavsiyesinde bulunmuş sayılır.
Türkiye’de bu tür yönlendirmeler Sermaye Piyasası Kanunu (SPK) kapsamında düzenlenir.

---

Yatırım Tavsiyesi Vermenin Yasal Dayanağı​

Yatırım tavsiyesi faaliyetleri 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 109. maddesi ile Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) belirlediği düzenlemelere tabidir.
SPK, yatırım danışmanlığı hizmeti verecek kişi veya kurumların lisanslı olmasını şart koşar. Bu lisans, genellikle Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisansı ile Türev Araçlar Lisansı sahibi kişiler tarafından alınabilir.

---

Kimler Yatırım Tavsiyesi Verebilir?​

Aşağıdaki kişiler ve kurumlar yatırım tavsiyesi verebilir:

• SPK tarafından yetkilendirilmiş yatırım danışmanlığı şirketleri
• Portföy yönetim şirketleri
• Yetkili aracı kurumlar ve bankalar
• SPK lisansına sahip uzman kişiler

Bu kurumlar dışında yapılan yönlendirmeler ise suç teşkil edebilir.

---

Yatırım Tavsiyesi Vermenin Cezası​

SPK mevzuatına göre, izinsiz yatırım tavsiyesi vermek idari para cezası ve hapis cezası ile sonuçlanabilir.
Aşağıdaki tablo, bu konuda temel cezai yaptırımları göstermektedir:

---

Sosyal Medyada Yatırım Tavsiyesi Vermek Suç mu?​

Evet, sosyal medya üzerinden yatırım tavsiyesi vermek yasal bir suç teşkil edebilir.
Örneğin:

• “Bu hisseyi alın, kesin yükselecek”
• “Bugün şu coin patlayacak”
• “Bu yatırım sayesinde 3x kazandım, siz de alın”
  gibi ifadeler, yatırım tavsiyesi olarak değerlendirilir.
  Bu tür paylaşımlar SPK tarafından sıkı şekilde denetlenir ve kişiye para cezası uygulanabilir.
  Yatırım tavsiyesi niteliği taşıyan içeriklerde “Bu bir yatırım tavsiyesi değildir” ibaresi bulunsa bile, paylaşım manipülatif etki yaratıyorsa hukuki sorumluluk doğar.

---

Yasal Çerçevede Bilgi Paylaşımı Nasıl Olmalı?​

Yatırım hakkında bilgi vermek istiyorsanız dikkat etmeniz gereken bazı kurallar vardır:

• Objektif bilgi paylaşın, yönlendirme yapmayın.
• “Yükselecek” veya “düşecek” gibi kesin ifadeler kullanmayın.
• Kendi görüşünüzü belirtirken “kişisel tahminimdir” şeklinde açıklama yapın.
• SPK lisansınız yoksa yatırım danışmanlığı hizmeti vermeyin.
• Herhangi bir yatırım tavsiyesi içeren içerikte uyarı metni bulundurun.

---

Manipülasyon ve Dolandırıcılık Ayrımı​

Yatırım tavsiyesi suçu ile piyasa dolandırıcılığı (manipülasyon) birbirinden farklıdır.
Manipülasyon, yatırımcıları yanıltıcı bilgiyle yönlendirmek veya fiyatları yapay biçimde etkilemektir.
Bu tür eylemler:

• Sahte sosyal medya hesaplarıyla pump-dump grupları kurmak,
• Yanlış bilgi yayarak fiyatı artırmak,
• Toplu alım-satım çağrısı yapmak gibi davranışları kapsar.

---

SPK’nın Bu Konudaki Uyarıları​

SPK, her yıl yüzlerce kişiye yatırım tavsiyesi suçu nedeniyle idari yaptırım uygular.
Ayrıca, SPK web sitesinde yer alan “Yatırımcı Uyarıları” bölümünde sahte danışmanlık yapan kişi ve siteler yayınlanır.
Yatırım yapmadan önce mutlaka SPK lisanslı kurumların listesi kontrol edilmelidir.

---

Yatırım Tavsiyesi Değil, Bilgilendirme Yapmak İstiyorsanız​

Forumlarda veya bloglarda yatırım konularını ele almak istiyorsanız, içeriği bilgilendirici ve tarafsız bir dille yazmanız gerekir.
Böylece hem yasal riskten kaçınır, hem de kullanıcılara değerli içerik sunmuş olursunuz.

---

Sık Sorulan Sorular (S.S.S)​

1. “Bu bir yatırım tavsiyesi değildir” demek yeterli mi?
Hayır. Eğer içerikte yönlendirici ifadeler varsa, bu ibare sizi yasal sorumluluktan tamamen kurtarmaz.
2. Sosyal medyada coin tavsiyesi vermek suç mu?
Evet. Kripto para dahil tüm yatırım araçları SPK denetimindedir. Yönlendirme yapmak suç sayılır.
3. Yatırım tavsiyesi vermenin cezası nedir?
SPK Kanunu’na göre 6 aydan 2 yıla kadar hapis veya yüksek miktarda para cezası uygulanabilir.
4. Finansal bilgi paylaşımı yapabilir miyim?
Evet, ancak yönlendirme yapmadan, sadece genel bilgi ve yorum düzeyinde paylaşımda bulunmalısınız.
5. Forumlarda yatırım konularında yorum yapmak suç mu?
Kişisel görüş belirtmek suç değildir, fakat insanları alım-satıma yönlendirmek yatırım tavsiyesi olarak değerlendirilir.