“Regex” (tam açılımı Regular Expression), Türkçede “düzenli ifade” anlamına gelir. Bilgisayar bilimlerinde ve yazılımda kullanılan, metin içinde belirli desenleri aramak, eşleştirmek ve değiştirmek için geliştirilmiş güçlü bir kurallar bütünüdür.
Regex, bir metin içerisinde belirli bir kurala uyan karakter dizilerini bulmak için kullanılan özel bir sözdizimidir.
Bu ifade, temel e-posta formatını kontrol eder.
1. Regex ne işe yarar?
Metin içerisinde belirli desenleri bulmaya, doğrulamaya ve değiştirmeye yarar.
2. Regex öğrenmek zor mu?
Başlangıçta karmaşık görünse de temel kuralları öğrendikten sonra oldukça pratiktir.
3. Regex ile neler yapılabilir?
E-posta ve telefon doğrulama, veri temizleme, log dosyalarından bilgi ayıklama, URL eşleştirme.
4. Regex her dilde aynı mı?
Mantık aynı olsa da, kullanılan programlama diline göre küçük farklılıklar olabilir.
5. Regex yerine başka ne kullanılabilir?
Basit aramalar için normal string fonksiyonları (
Özet:
“Regex (Regular Expression)”, metin üzerinde desen arama ve eşleştirme yapmayı sağlayan güçlü bir yapıdır. Yazılım geliştirmeden SEO çalışmalarına, veri doğrulamadan log analizi ve sistem yönetimine kadar geniş bir kullanım alanına sahiptir.
Regex Nedir?
Regex, bir metin içerisinde belirli bir kurala uyan karakter dizilerini bulmak için kullanılan özel bir sözdizimidir.- Arama yapmak
- Doğrulama (validation)
- Değiştirme (replace)
- Veri ayıklama (extract)
işlemlerinde yaygın olarak kullanılır.
- Sadece e-posta adreslerini bulmak
- Bir metindeki telefon numaralarını çıkarmak
- “http://” veya “https://” ile başlayan linkleri ayıklamak
Regex Nerelerde Kullanılır?
- Programlama dilleri: Python, Java, JavaScript, PHP, C#, Perl vb.
- Metin editörleri: VS Code, Sublime Text, Notepad++
- Linux / Unix komutları:
grep,sed,awk - Veri doğrulama: E-posta, telefon, kimlik numarası gibi girişlerin kontrolü
- Web geliştirme: Form doğrulama, URL yönlendirme
Regex Örnekleri
- E-posta adresi doğrulama:
Kod:
İçeriği sadece üyelerimiz görebilir.
- Sadece sayıları bulma:
Kod:
İçeriği sadece üyelerimiz görebilir.
- Telefon numarası (Türkiye örneği):
Kod:
İçeriği sadece üyelerimiz görebilir.
- URL eşleştirme:
Kod:
İçeriği sadece üyelerimiz görebilir.
Regex Hakkında Özet Tablo
| Kavram | Açıklama | Örnek |
|---|---|---|
| Regex | Düzenli ifade, desen tanımlama dili | ^[0-9]+$ |
| Kullanım Alanı | Metin arama, doğrulama, ayıklama | E-posta kontrolü |
| Programlama | Python, Java, JS, PHP vb. | re.match() |
| Komut Satırı | grep, sed, awk | grep -E |
| Web | Form doğrulama, URL yönlendirme | <input pattern="regex"> |
Sık Sorulan Sorular (S.S.S)
1. Regex ne işe yarar?Metin içerisinde belirli desenleri bulmaya, doğrulamaya ve değiştirmeye yarar.
2. Regex öğrenmek zor mu?
Başlangıçta karmaşık görünse de temel kuralları öğrendikten sonra oldukça pratiktir.
3. Regex ile neler yapılabilir?
E-posta ve telefon doğrulama, veri temizleme, log dosyalarından bilgi ayıklama, URL eşleştirme.
4. Regex her dilde aynı mı?
Mantık aynı olsa da, kullanılan programlama diline göre küçük farklılıklar olabilir.
5. Regex yerine başka ne kullanılabilir?
Basit aramalar için normal string fonksiyonları (
contains, find, split) kullanılabilir; ama regex çok daha esnektir.“Regex (Regular Expression)”, metin üzerinde desen arama ve eşleştirme yapmayı sağlayan güçlü bir yapıdır. Yazılım geliştirmeden SEO çalışmalarına, veri doğrulamadan log analizi ve sistem yönetimine kadar geniş bir kullanım alanına sahiptir.