Postür bozukluğu, vücudun duruşunu sağlayan kas ve iskelet yapılarının dengesiz çalışması sonucu ortaya çıkan yanlış duruş alışkanlıklarını ifade eder. Omurga eğrilikleri, boyun tutulmaları, omuz çökmesi, bel ağrısı, kamburluk, masa başı çalışma alışkanlıkları ve kas dengesizlikleri bu bozukluğun temel unsurlarını oluşturur. Postür bozukluğu yalnızca görünüşü değil, nefes alma kapasitesini, kas fonksiyonlarını ve yaşam kalitesini de önemli ölçüde etkiler.
Postür bozukluğunun yaygın biçimleri:
Etkileyen unsurlar:
Sık görülen dengesizlikler:
En sık görülen belirtiler:
Yanlış oturmanın sonuçları:
Bu durum:
Etkili çözüm yöntemleri:
Fizyoterapide uygulanan yöntemler:
En faydalı egzersiz türleri:
Postür Bozukluğunun Temel Tanımı ve Özellikleri
Postür, vücudun ayakta, otururken veya hareket halindeyken omurga, kas ve eklemler arasındaki ideal hizalanmayı ifade eder. Bu hizalanma bozulduğunda postür bozukluğu ortaya çıkar.Postür bozukluğunun yaygın biçimleri:
- Kifoz (kamburluk)
- Lordoz (bel çukurunun artması)
- Skolyoz (yan eğrilik)
- İleri baş duruşu
- Çökük omuzlar
Günlük Yaşam Alışkanlıklarının Etkisi
Postür bozukluğunun en büyük nedeni yanlış günlük alışkanlıklardır. Özellikle masa başında uzun süre çalışan kişilerde bu sorun sık görülür.Etkileyen unsurlar:
- Bilgisayar karşısında öne eğilerek oturmak
- Uzun süre telefon kullanımına bağlı ileri baş duruşu
- Desteksiz ve çökerek oturma alışkanlığı
- Dengesi bozuk ayakkabılar
- Ağır çanta taşımak
Kas Dengesizlikleri ve Yapısal Faktörler
Postür bozukluğunda kas dengesizliği önemli rol oynar. Bazı kaslar aşırı kısalırken bazıları zayıflar.Sık görülen dengesizlikler:
- Göğüs kaslarının kısalması → omuzların öne düşmesi
- Sırt kaslarının zayıflaması → kamburluk
- Kalça fleksörlerinin kısalması → bel çukurunda artış
- Karın kaslarının zayıf olması → omurga stabilitesinin azalması
Postür Bozukluğunun Belirtileri
Postür bozukluğu yalnızca dış görünüşle anlaşılmaz; vücut birçok sinyal verir.En sık görülen belirtiler:
- Boyun ve omuz ağrısı
- Sırt ve bel bölgesinde yanma hissi
- Baş ağrıları
- Kol ve bacaklara yayılan uyuşmalar
- Göğüs kafesinde sıkışma
- Yorgunluk ve halsizlik
- Nefes alıp vermede yüzeyselleşme
Uzun Süre Yanlış Oturmanın Zararları
Masa başı çalışan kişilerde postür bozukluğu en belirgin seviyeye ulaşır. Saatlerce sabit pozisyonda kalmak kasların sürekli gergin hâlde olmasına neden olur.Yanlış oturmanın sonuçları:
- Omurga disklerine aşırı yük binmesi
- Kifotik duruş gelişimi
- Boyun düzleşmesi
- Kalça ve bel kaslarında gerginlik
- Kan dolaşımının azalması
Telefon ve Bilgisayar Kullanımının Etkisi
Teknolojik cihazların yoğun kullanımı “text-neck” olarak adlandırılan ileri baş duruşuna yol açar. Baş, öne doğru her 2–3 cm yaklaştığında omurgaya binen yük katlanarak artar.Bu durum:
- Boyun düzleşmesine
- Kas spazmlarına
- Baş ve çene ağrılarına
- Omuz çökmesine
neden olabilir.
Postür Bozukluğu Nasıl Düzelir?
Doğru yaklaşım ve düzenli egzersizle postür bozukluğu büyük ölçüde düzeltilebilir.Etkili çözüm yöntemleri:
- Günlük esneme ve kas güçlendirme çalışmaları
- Bilgisayar ekranını göz hizasına yükseltmek
- Sırtı destekleyen ergonomik sandalye kullanmak
- Telefonu göz hizasında kullanmak
- 30 dakikada bir pozisyon değiştirmek
- Göğüs kaslarını esnetmek
- Sırt ve core kaslarını güçlendirmek
Fizyoterapi ve Profesyonel Destek
Postür bozukluğu ileri seviyedeyse fizyoterapi desteği gerekebilir.Fizyoterapide uygulanan yöntemler:
- Manuel terapi
- Omurga mobilizasyonu
- Kas güçlendirme programları
- Postür analizleri
- Denge ve propriosepsiyon çalışmaları
Postür Egzersizlerinin Önemi
Egzersiz, postür bozukluğunu düzeltmede en etkili araçlardan biridir.En faydalı egzersiz türleri:
- Sırt kası güçlendirmeleri
- Göğüs açıcı esneme hareketleri
- Kalça fleksör esnetmeleri
- Boyun mobilizasyon çalışmaları
- Plank ve core egzersizleri
Genel Bilgiler Tablosu
| Konu Başlığı | Açıklama |
|---|---|
| Bozukluk Adı | Postür (Duruş) Bozukluğu |
| En Yaygın Neden | Masa başı çalışma, telefon kullanımı |
| Etkilenen Alanlar | Boyun, omuz, sırt, bel, kalça |
| Belirtiler | Ağrı, yorgunluk, nefes darlığı, kamburluk |
| Tedavi Yöntemleri | Egzersiz, fizyoterapi, ergonomi düzeni |
| Risk Grupları | Oturarak çalışanlar, spor yapmayanlar |
| Düzelme Süreci | Düzenli alışkanlık değişikliğiyle haftalar–aylar |