Duruş Bozukluğu: Nedenleri ve Belirtileri

Duruş bozukluğu, omurga, kas ve eklemlerin ideal hizasından sapmasıyla ortaya çıkan ve zamanla ağrı, hareket kısıtlılığı ve fiziksel yorgunluk gibi çeşitli sorunlara yol açan yaygın bir durumdur. Yanlış oturma, eğri durma, aşırı telefon kullanımı ve kas dengesizlikleri duruş bozukluğunun en sık nedenleri arasındadır. Erken fark edildiğinde düzeltilebilir bir problem olmasına rağmen uzun süre göz ardı edildiğinde yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir.

---

Duruş Bozukluğunun Temel Özellikleri​

Duruş, vücudun ayakta, otururken ve hareket halindeyken kendini yer çekimine karşı dengeleme şeklidir. “Doğru duruş” kaslara en az yük bindiren ve eklemlere minimum stres uygulayan konumdur. Duruş bozukluğunda ise vücut yanlış kas gruplarını kullanarak denge kurar ve bu durum zamanla ağrı ve şekil bozukluklarına neden olur.

---

En Sık Görülen Duruş Bozukluğu Türleri​

Duruş bozuklukları farklı bölgelerde kendini gösterebilir. Aşağıda en yaygın türler listelenmiştir:

Kifoz (Kamburluk)​

• Sırtta belirgin yuvarlaklaşma
• Öne eğik duruş
• Göğüs kaslarında kısalma, sırt kaslarında zayıflık

Lordoz (Bel Çukuru Artışı)​

• Bel bölgesinde çukurun normalden fazla olması
• Karın bölgesinin öne çıkması
• Bel ağrısı ve gerginlik

Skolyoz (Omurga Eğriliği)​

• Omurganın S veya C şekline bürünmesi
• Omuz ve kalça seviyelerinin eşit olmaması
• Çanta taşımayla daha da kötüleşme

Öne Baş Pozisyonu​

• Uzun telefon kullanımı ve bilgisayar başında oturma sonucu
• Başın gövdeden 2–5 cm öne doğru kayması
• Boyun ağrısı, kas gerginliği

---

Duruş Bozukluğunun En Belirgin Belirtileri​

Duruşun bozulması sadece fiziksel görüntüyü değil, kas-iskelet sistemi işlevlerini de etkiler.
Sık görülen belirtiler:

• Sırt, boyun ve bel ağrısı
• Omuzlarda çökme hissi
• Kas yorgunluğu
• Omuz ve kalçaların asimetrik görünmesi
• Baş ağrıları
• Çabuk yorulma
• Göğüs kafesinde sıkışma hissi
• Nefes kapasitesinde azalma

Belirtilerin şiddeti duruş bozukluğunun türüne ve süresine göre değişir.

---

Duruşun Bozulmasına Yol Açan Nedenler​

Duruş bozukluğu çoğunlukla günlük alışkanlıklarla ilgilidir. Ancak bazı yapısal faktörler de etkili olabilir.
Başlıca nedenler:

• Uzun süre oturarak çalışma
• Telefonu aşağıdan tutma (text neck)
• Bilgisayar ekranının yanlış konumda olması
• Hareketsiz yaşam
• Fazla kilo
• Doğru olmayan ayakkabı seçimi
• Çanta veya ağır yüklerin tek omuzda taşınması
• Kas dengesizlikleri (zayıf sırt – güçlü göğüs kası gibi)

Bu alışkanlıklar zamanla omurganın doğal eğrilerini bozabilir.

---

Duruş Bozukluğunun Sağlık Üzerindeki Etkileri​

Bozuk duruş yalnızca rahatsızlık vermez; uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.
Olası sonuçlar:

• Kronik boyun ve bel ağrısı
• Omurga disklerinde baskı artışı
• Sinir sıkışmaları
• Tenasuz solunum ve düşük oksijen kapasitesi
• Omurga kireçlenmesi (spondiloz)
• Kan dolaşımında azalma

Bu nedenle erken dönemde önlem almak büyük önem taşır.

---

Duruş Bozukluğunda Kas Dengesizliğinin Rolü​

Kasların bazıları fazla çalışırken bazıları zayıfladığında vücut ideal pozisyonunu koruyamaz.
Zayıf kas grupları:

• Sırt kasları
• Karın kasları
• Kalça stabilizatörleri

Aşırı gergin kaslar:

• Göğüs kasları
• Boyun kasları
• Bel ön kasları (iliopsoas)

Bu dengesizlik “öne kapanma” şeklinde bir görünüm oluşturur.

---

Duruş Bozukluğu Özeti (Tablo)​

---

Duruş Bozukluğunu Önlemek İçin Yapılabilecekler​

Doğru alışkanlıklar duruş bozukluğunun hem oluşmasını hem ilerlemesini engeller.
Öneriler:

• Bilgisayar ekranını göz hizasına getirme
• 30–40 dakikada bir ayağa kalkıp esneme
• Dik oturma pratiği
• Telefonu göz hizasında tutma
• Sırt ve core bölgesi güçlendirme egzersizleri
• Ortopedik yastık ve destekli sandalye kullanma
• Ayakların yere tam basmasına dikkat etme

Bu adımlar günlük yaşamda büyük fark yaratır.

---

Duruş Bozukluğunu Düzeltmeye Yönelik Egzersizler​

Egzersiz, duruşu düzeltmenin en etkili yollarından biridir.
Önerilen egzersizler:

• Kedi-İnek esnetmesi: Omurga mobilitesini artırır.
• Köprü hareketi: Kalça ve core kaslarını güçlendirir.
• Duvar melekleri: Sırt kaslarını aktive eder.
• Göğüs esnetmesi: Öne kapanmayı azaltır.
• Plank: Core stabilitesini artırır.

Düzenli uygulandığında duruş belirgin şekilde iyileşir.

---

Ne Zaman Uzman Desteği Alınmalı?​

Aşağıdaki durumlarda fizyoterapist, ortopedi uzmanı veya nöroloji hekimi desteği gereklidir:

• Şiddetli ve artan ağrılar
• Skolyoz şüphesi
• Bel ve boyunda uyuşma
• Yürüyüş bozukluğu
• Omurga eğriliğinde hızlı artış

Profesyonel değerlendirme doğru tedavi planını oluşturur.

---

S.S.S – Sık Sorulan Sorular​

1. Duruş bozukluğu tamamen düzelir mi?​

Erken fark edilirse büyük oranda düzelir. Uzun süreli bozukluklarda iyileşme mümkündür ancak daha fazla çaba gerekir.

2. Kamburluk egzersizle geçer mi?​

Evet, kas dengesizlikleri giderilirse kamburluk önemli ölçüde azalabilir.

3. Skolyoz duruş bozukluğu mudur?​

Evet ancak daha ciddi bir yapısal bozukluktur ve uzman değerlendirmesi gerektirir.

4. Duruş bozukluğuna hangi doktor bakar?​

Fizyoterapist, ortopedi uzmanı veya fizik tedavi uzmanı ile görüşülebilir.

5. Duruş bozukluğu nefes almayı etkiler mi?​

Evet. Göğüs kafesinin sıkışması nedeniyle solunum kapasitesi azalabilir.