Boğaz kelebeği (gaz kelebeği), motora giren hava miktarını kontrol eden ve motorun sağlıklı çalışması için hayati öneme sahip bir parçadır. Bu parça arızalandığında araçta
tekleme, rölanti dalgalanması, gaz yememe, yüksek yakıt tüketimi, stop etme ve performans düşüklüğü gibi ciddi sorunlar ortaya çıkar. Boğaz kelebeği arızası erken fark edilmezse zamanla
motor, enjektör, ateşleme sistemi ve katalizör üzerinde hasar bırakabilir.
Bu içerikte boğaz kelebeği arızası
nasıl anlaşılır, neden olur, belirtileri nelerdir, nasıl temizlenir, masrafı nedir ve nasıl çözülür gibi soruları kullanıcı odaklı ve SEO uyumlu şekilde detaylı olarak açıkladık.
Boğaz Kelebeği Arızası Nasıl Anlaşılır?
| Belirti | Açıklama |
|---|
| Rölanti dalgalanması | Motor boştayken devir sürekli artar-azalır |
| Gaz yememe veya geç tepki | Gaza basınca hızlanma gecikir |
| Tekleme ve titreme | Özellikle düşük devirde sarsıntı olur |
| Motor arıza lambası yanar | EPC, Check Engine veya sarı motor ışığı |
| Stop etme | Işıkta, yavaşlamada veya boşa alındığında motor stop eder |
| Zebellik sesi | Kelebek dişlilerinden sürtme sesi gelir |
| Yakıt tüketimi artar | %20-40 oranında fazla yakar |
| Egzozdan duman | Siyah veya gri duman atımı olabilir |
Boğaz Kelebeği Arızası Testi (Nasıl Teşhis Edilir?)
| Test Yöntemi | Açıklama |
|---|
| OBD/ECU cihazı ile tarama | P0120 – P0505 – P2111 – P2101 gibi arıza kodları görülür |
| Gaz pedalı tepki testi | Gaza basınca motor geç devirleniyorsa arıza belirtisi |
| Rölanti testi | Araç boştayken devir kendiliğinden yükselip düşüyorsa |
| Görsel kontrol | Kir, kurum veya yağlanma varsa hava akışı bozulmuştur |
Boğaz Kelebeği Arızası Neden Olur?
| Neden | Açıklama |
|---|
| Kurum ve yağ birikmesi | Hava kanalı kirlenir, kelebek sıkışır |
| Sensör arızası (TPS) | Konum sensörü yanlış veri gönderir |
| Elektriksel arıza | Soket, kablo veya kart arızası |
| Mekanik aşınma | Kelebek dişlileri veya yay sistemi bozulmuş olabilir |
| Kalitesiz yakıt ve LPG etkisi | Kurum tutma oranı artar |
| ECU yazılım problemi | Kelebek konumunu yanlış yorumlar |
🛠 Evde Uygulanabilecek Geçici Çözüm (Güvenli Olanlar)
Akü kutup başını çıkar – reset at
Elektronik kelebeklerde bazen reset ile düzelme olabilir.
Boğaz kelebeği temizliği yap (Sprey ile)
- Hava giriş hortumunu çıkar
- Kelebek boğazını özel sprey ile temizle
- Kesinlikle tornavida, bez veya sert cisimle kazımayın
Rölanti adaptasyonunu yap (manuel yöntem)
- Kontağı aç → 30 saniye bekle
- Gaz pedalına basmadan çalıştır → 2 dakika rölantide bekle
Bu yöntemler geçicidir; kalıcı çözüm için sensör kontrolü ve profesyonel temizlik gerekir.
Servis Gerektiren Durumlar
| Arıza Tipi | Çözüm |
|---|
| TPS sensörü arızalı | Sensör değişimi |
| Elektronik kelebek kurum bağlamış | Ultrasonik temizlik |
| Kelebek motoru arızalı | Komple gaz kelebeği değişimi |
| Dişli veya yay sistemi kırılmış | Revizyon veya değişim |
| ECU/ECM yanlış algılıyor | Yazılım güncellemesi |
Boğaz Kelebeği Arızası Tamir ve Değişim Maliyeti (2025)
| İşlem Türü | Fiyat Aralığı |
|---|
| Temel temizlik (kimyasal) | 300 – 600 TL |
| Ultrasonik temizlik | 800 – 1.500 TL |
| Sensör (TPS) değişimi | 1.200 – 3.000 TL |
| Gaz kelebeği komple değişim | 4.000 – 15.000 TL |
| Adaptasyon / yazılım ayarı | 400 – 900 TL |
Boğaz Kelebeği Arızası İhmal Edilirse Ne Olur?
| İhmal Edilirse | Oluşabilecek Hasar |
|---|
| Yakıt tüketimi artar | %50’ye kadar fazla yakar |
| Katalizör hasarı | Aşırı kurum nedeniyle tıkanır |
| LPG ayarları bozulur | Tekleme ve geç çalışma sorunları |
| Motor ömrü kısalır | Supap kurumlanması, ateşleme sorunu |
Sık Sorulan Sorular (S.S.S)
Boğaz kelebeği arızası araçta titreme yapar mı?
Evet, özellikle düşük devirde belirgin şekilde tekleme ve titreme olur.
Temizlemek yeterli mi, yoksa değişmesi mi gerekir?
Kurum kaynaklıysa temizlik yeterli. Sensör veya mekanik arıza varsa değişim gerekir.
Bu arıza yakıt tüketimini artırır mı?
Evet, yanlış hava-yakıt karışımı nedeniyle %40’a kadar tüketim artar.
Arıza devam ederse motor arıza ışığı yanar mı?
Evet, EPC veya Check Engine ışığı genellikle yanar.
Boğaz kelebeği adaptasyonu nasıl yapılır?
Elektronik kelebeklerde cihazla adaptasyon yapılması önerilir, manuel yöntem geçici çözümdür.
