Vites Kutusu Arızası Nasıl Anlaşılır? (Temel Belirtiler)
| Belirti | Açıklama |
|---|---|
| Vites geçişlerinde zorlanma | Vites geçişleri sert, gecikmeli veya sesli olur |
| Sürtünme ve dişli sesleri | İçeriden “sürtme, tıkırtı, dişli aşınması” sesi gelir |
| Vites atması | Araç kendi kendine vitesten düşer veya boşa alır |
| Yağ kaçakları | Şanzıman karterinden yağ sızıntısı görülür |
| Sarsıntılı kalkış | Otomatik araçlarda titreme, tekleme olur |
| Gecikmeli hızlanma | Gaz verildiğinde hızlanma geç olur |
| Yanık veya kavruk yağ kokusu | Şanzıman yağı yanmaya başlamış olabilir |
| Arıza lambası yanması | Otomatik araçlarda şanzıman uyarısı verir |
Vites Kutusu Arızasının En Belirgin İşaretleri
1. Vites Geçişlerinde Sertlik veya Takılma
- Manuel araçlarda vites kolu takılır, zor geçer veya geri vitese geçmez.
- Otomatik araçlarda vites geçişleri hissedilir, silkelenme olur.
2. Şanzımandan Gelen Sürtünme veya Uğultu Sesi
- İç mekana gelen uğultu, dişli sürtme veya metal sesi turbomu değil, şanzımandan gelebilir.
- Özellikle hızlanırken artan ses, rulman ve dişli aşınması belirtisidir.
3. Şanzıman Yağı Kaçağı
- Aracın altından kırmızımsı veya kahverengi yağ akıntısı görülüyorsa, bu şanzıman yağıdır.
- Yağ eksilmesi ciddi hasara yol açar.
4. Ani Güç Kaybı ve Hızlanmada Tepkisizlik
- Gaz verince araç hızlanmak yerine bağırıyor ama gitmiyor ise, debriyaj veya tork konvertörü arızalı olabilir.
5. Vites Boşa Düşüyor (Gear Drop)
- Otomatik araçlarda “D” konumundayken araç çekmez, kendi kendine boşa düşer.
- Manuel araçta vites kendiliğinden atıp boşta kalır.
Vites Kutusu Arıza Sebepleri
| Arıza Nedeni | Açıklama |
|---|---|
| Yağ eksilmesi | Dişliler birbirine sürter, aşınma başlar |
| Debriyaj arızası | Vites geçişleri zorlaşır |
| Hidrolik beyin (otomatik) | Vites atma, sarsıntı ve boşa atma görülür |
| Mekanik aşınma | Dişliler, rulmanlar veya senkromeçler aşınır |
| Şanzıman yağı hiç değiştirilmemiş | Vites geçişlerinde gecikme, ses ve hasar oluşur |
| Kullanıcı hatası | Ani devir düşürme, yanlış vites, agresif sürüş |
Manuel ve Otomatik Vites Kutusu Arıza Belirtileri Karşılaştırma
| Belirti | Manuel Şanzıman | Otomatik Şanzıman |
|---|---|---|
| Vites geçmiyor | Evet | Kısmen |
| Sarsıntılı geçiş | Kısmen | Çok sık |
| Yağ kokusu | Nadiren | Sıklıkla |
| Vites kendi kendine boşalıyor | Evet | Evet |
| Uğultu sesi | Evet | Evet |
| Gecikmeli hızlanma | Nadiren | Sıklıkla |
| Debriyaj kayması | Manuel | Yok |
| Arıza lambası yakma | Nadiren | Sıklıkla |
Şanzıman Arızası İhmal Edilirse Ne Olur?
| İhmal Edilirse | Sonuç |
|---|---|
| Yağ eksikliği devam ederse | Rulman, dişli ve hidrolik sistemler yanar |
| Süreklilik gösteren vites atması | Yürür mekanizma zarar görür |
| Hararetli kullanım | Tam şanzıman değişimi gerekebilir |
| Debriyaj arızası ihmal edilirse | Şanzıman dişlilerini bozar |
| Uzun süre sarsıntılı sürüş | Motor ile şanzıman arasında hasar oluşur |
Vites Kutusu Tamiri ve Masrafı (2025 Güncel)
| İşlem Türü | Ortalama Ücret |
|---|---|
| Manuel şanzıman revizyonu | 8.000 – 18.000 TL |
| Otomatik şanzıman revizyonu | 20.000 – 45.000 TL |
| Hidrolik beyin tamiri | 10.000 – 25.000 TL |
| Şanzıman yağı değişimi | 1.500 – 6.000 TL |
| Debriyaj seti değişimi | 5.000 – 12.000 TL |
| Komple şanzıman değişimi | 30.000 – 120.000 TL |
S.S.S – Sık Sorulan Sorular
Şanzıman arızası nasıl anlaşılır?Tıkırtı, uğultu, geç vites alma, yağ kaçırma, sarsıntılı vites geçişi ve araçta güç kaybı başlıca belirtilerdir.
Şanzıman yağı ne zaman değişmeli?Otomatiklerde 60.000 km’de bir, manuel araçlarda 80.000 km’de bir kontrol edilmelidir.
Vites kutusu arızası sürüş güvenliğini etkiler mi?Evet. Vites atması, güç kaybı, ani boşa düşme tehlike yaratır.
Şanzıman arızası aracın stop etmesine neden olur mu?Otomatik şanzımanlarda evet, özellikle kavrama arızaları stop ettirebilir.
Arızalı şanzımanla araç kullanılabilir mi?Kısa süreli acil durumlar haricinde zararlıdır ve daha büyük masraf çıkarır.
