PC Mavi Ekran Hatası: Neden Olur ve Nasıl Düzeltilir?

PC mavi ekran hatası (Blue Screen of Death – BSOD), Windows işletim sisteminin donanım veya yazılım kaynaklı kritik bir hatayı algılayıp kendini korumaya alması sonucu ortaya çıkan sistem çökmesidir. Bu hata; RAM bozukluğu, sürücü uyumsuzlukları, disk hataları, aşırı ısınma, bozuk Windows dosyaları, BIOS uyumsuzluğu, güç dalgalanmaları ve ekran kartı problemleri gibi birçok teknik sebeple tetiklenebilir. Mavi ekran oluştuğunda bilgisayar beklenmedik şekilde kapanır veya yeniden başlar.

Mavi Ekran Hatası Tam Olarak Nedir?​

Mavi ekran, Windows’un çalışmayı durduracak kadar ciddi bir hata tespit ettiğini gösterir.
Bu hata genellikle şu durumlarda oluşur:

• Donanım arızası
• Bellek çökmesi
• Sürücü çakışması
• Bozuk işletim sistemi dosyaları
• Aşırı ısınma veya güç besleme sorunları

Mavi ekranın amacı sistemi tamamen çökmekten korumaktır.

---

PC Mavi Ekran Hatasının Yaygın Nedenleri​

Aşağıdaki başlıklar mavi ekranların en sık görülen teknik sebepleridir:

---

1. RAM (Bellek) Arızası​

Bozuk bir RAM, sistemin yanlış veri okumasına neden olur ve BSOD oluşur.
Belirtileri:

• Oyunlarda çökme
• Program açarken kapanma
• Bazı kodlar: MEMORY_MANAGEMENT, IRQL_NOT_LESS_OR_EQUAL

---

2. Ekran kartı sürücü hataları​

Yanlış veya güncel olmayan GPU sürücüleri video işlemeyi durdurabilir.
Nvidia/AMD sürücü çakışması BSOD’nin en sık sebeplerinden biridir.

---

3. İşlemci veya anakart aşırı ısınması​

Isınma sonucu sistem kendini kapatır ve mavi ekran tetiklenir.

---

4. Bozuk SSD/HDD​

Diskte bad sector varsa Windows sistem dosyalarını okuyamaz.
Mavi ekran kodları:

• NTFS_FILE_SYSTEM
• CRITICAL_PROCESS_DIED

---

5. Virüs veya kötü amaçlı yazılım​

Sistem çekirdeğine müdahale eden zararlı yazılımlar BSOD’ye neden olabilir.

---

6. Windows sistem dosyalarının bozulması​

Güncelleme sırasında elektrik kesilmesi gibi durumlarda sistem çökmesi görülür.

---

7. BIOS uyumsuzluğu​

Yanlış BIOS ayarları, eski sürüm veya bozuk firmware mavi ekran tetikleyebilir.

---

8. Güç kaynağı sorunları​

Güç dalgalanmaları, düşük kalite PSU veya kablo arızası bile BSOD sebebidir.

---

PC Mavi Ekran Hatası Nasıl Düzeltilir? (Kesin Çözüm Adımları)​

Aşağıdaki adımları sırayla uygulamak BSOD sorunlarının büyük bölümünü ortadan kaldırır.

---

1. Bilgisayarı güvenli modda başlatın​

Mavi ekran sürekli geliyorsa, sorunlu sürücüyü veya yazılımı kaldırmak için güvenli mod en iyi çözümdür.
Adımlar:

• Açılışta Shift + F8 veya gelişmiş seçenekler → Güvenli Mod

---

2. Sürücüleri güncelleyin​

Özellikle şu sürücüler kritik öneme sahiptir:

• Ekran kartı (Nvidia / AMD / Intel)
• Yongaset sürücüleri (chipset)
• Wi-Fi / LAN sürücüleri
• Ses sürücüleri

Yanlış sürücü = mavi ekran.

---

3. RAM testi yapın (Windows Memory Diagnostic)​

RAM arızası BSOD’nin en sık sebebidir.
Test için:

• Başlat → “Windows Bellek Tanılama” → Yeniden başlat

Hatalı RAM çıkarsa değiştirilmelidir.

---

4. Sistem dosyalarını onarın (SFC ve DISM)​

CMD (yönetici):
Bu komutlar bozuk Windows dosyalarını düzeltir.

---

5. Disk sağlık kontrolü yapın​

CMD:
Bad sector varsa disk değişimi gerekebilir.

---

6. Isınmayı kontrol edin​

Aşırı sıcaklık CPU, GPU ve VRM bileşenlerinde çökme yapar.
Çözümler:

• Termal macunu yenileme
• Fan ve toz temizliği
• Hava akışını iyileştirme

---

7. BIOS sıfırlama veya güncelleme​

Yanlış BIOS ayarları (overclock dahil) mavi ekran tetikler.

---

8. Güç kaynağını test edin​

Yetersiz PSU sistem dalgalanmasına neden olur.
Belirti:

• Ani kapanmalar
• Mavi ekran döngüsü
• Boot sırasında kapanma

---

9. Virüs taraması yapın​

Çekirdek seviyesinde çalışan virüsler BSOD yapabilir.

---

PC Mavi Ekran Hatası – Sebep & Çözüm Tablosu​

---

Mavi Ekran Hatası Kodlarının Anlamı​

Bazı yaygın BSOD kodları:

• IRQL_NOT_LESS_OR_EQUAL → RAM / sürücü hatası
• CRITICAL_PROCESS_DIED → Sistem dosyası bozuk
• UNEXPECTED_STORE_EXCEPTION → Disk hatası
• VIDEO_TDR_FAILURE → Ekran kartı sürücüsü
• MEMORY_MANAGEMENT → RAM arızası
• SYSTEM_SERVICE_EXCEPTION → Sürücü/Windows çakışması

Bu kodlar sorunun kaynağını bulmayı kolaylaştırır.

---

Mavi Ekran Hatasının Tekrar Etmemesi İçin Öneriler​

• Bilgisayarı tozdan arındırın
• Kaliteli PSU kullanın
• Orijinal Windows sürümleri tercih edin
• Düzenli sürücü güncellemesi yapın
• Sistemi aşırı overclock etmeyin
• Yeterli soğutma sağlayın

---

S.S.S – PC Mavi Ekran Hatası Hakkında​

1. Mavi ekran hatası bilgisayarın bozulduğu anlamına mı gelir?​

Hayır. Çoğu zaman sürücü veya Windows dosyası sorunudur, ancak disk/RAM arızası da olabilir.

2. Mavi ekranı format atmadan çözebilir miyim?​

Evet. Sürücü güncellemesi, disk onarımı, RAM testi gibi yöntemlerle çoğu BSOD çözülebilir.

3. Oyun oynarken mavi ekran alıyorum, sebebi nedir?​

Genellikle ekran kartı sürücüsü, PSU yetersizliği veya ısınmadır.

4. Mavi ekranda yazan kod ne işe yarar?​

Hatanın kaynağını gösterir. Kod, sorunun RAM, disk, sürücü veya çekirdek dosyasından geldiğini anlamayı sağlar.

5. Sürekli mavi ekran alıyorsam ne yapmalıyım?​

Disk ve RAM testi yapın. Eğer fiziki arıza yoksa Windows’u onarın veya temiz kurulum yapın.