Oksijen Sensörü Nedir ve LPG’li Araçlarda Görevi Nedir?
Oksijen sensörü, egzoz gazındaki oksijen miktarını ölçerek motorun hava-yakıt dengesini ayarlayan önemli bir bileşendir. LPG’li araçlarda bu sensörün görevi daha kritik hale gelir çünkü LPG, benzine göre daha yüksek sıcaklıkta yanar. Bu da sensör üzerinde kurum birikimine ve zamanla arızalanmasına neden olur.
LPG’li Araçta Oksijen Sensörü Arızası Belirtileri
LPG kullanılan araçlarda oksijen sensörü arızası şu belirtilerle kendini gösterir:- Motor arıza lambasının yanması (Check Engine)
- LPG’de titreme, benzinde düzgün çalışma
- Yüksek yakıt tüketimi (LPG ve benzinde artış)
- Rölantide dengesiz çalışma ve stop etme
- Egzozdan ağır koku veya siyah duman çıkışı
- Gaz yememe ve güç kaybı
- Özellikle LPG’de performans düşüklüğü
LPG'li Araçlarda Oksijen Sensörü Neden Arızalanır?
LPG’li araçlarda oksijen sensörü arızalarının en yaygın nedenleri şunlardır:
Yüksek Yanma Sıcaklığı:LPG, benzine göre daha sıcak yandığı için sensör üzerindeki seramik kısımlara zarar verir.
Kurum ve Karbon Birikimi:Yakıt karışımının zengin olması hâlinde egzoz hattında kurum oluşur ve sensör uçlarını kaplar.
🛢 Hatalı LPG Ayarı:
Kalibrasyonu yapılmamış sistemlerde hava-yakıt karışımı bozulur, sensör yanlış veri gönderir.
Yağ yakma veya antifriz kaçağı:Motorun yağ yakması veya antifriz sızıntısında oksijen sensörü zarar görür.
LPG’li Araçta Oksijen Sensörü Arızası Belirti ve Test Tablosu
| Belirti | Muhtemel Sebep | Etkilediği Sistem |
|---|---|---|
| Check Engine ışığı | Sensör arızası / kablo kopması | Motor Elektroniği |
| LPG’de titreme, benzinde düzgün çalışma | Sensörün yanlış veri göndermesi | Yakıt sistemi |
| Yakıt tüketimi artışı | Yanlış karışım ayarı | Hava-Yakıt Dengesi |
| Egzozdan siyah duman | Zengin karışım | Emisyon |
| Motor performans düşüklüğü | Sensör devreden çıkmış | Güç & Çekiş |
| Rölanti dalgalanması | Sensör veri bozukluğu | Hava-Yakıt Oranı |
Oksijen Sensörü Arızası Nasıl Test Edilir?
LPG’li araçlarda oksijen sensörü arızası şu yöntemlerle test edilebilir:
OBD2 Cihazı ile Teşhis- P0130, P0135, P0141 gibi hata kodları varsa oksijen sensöründe arıza vardır.
- Yüksek CO ve HC değerleri sensör arızası anlamına gelir.
Sensör Kablo ve Soket Kontrolü- Yanmış kablo, oksitlenmiş soket veya gevşek bağlantı varsa veri iletimi bozulur.
Sensör Voltaj Testi (Multimetre ile)- Gönderilen voltaj 0.1V ile 0.9V arasında olmalıdır. Sabit kalıyorsa sensör çalışmıyor demektir.
🛠 LPG’li Araçlarda Oksijen Sensörü Arızası Çözüm Yolları
Sensör TemizlemeKarbon ve kurum birikimi olan sensörler özel kimyasal ile temizlenebilir (sadece yüzeysel).
LPG Kalibrasyon AyarıYanlış yakıt karışımı ayarlanmalı, fakir/zengin karışım dengelenmelidir.
Sensör DeğişimiElektronik veya ısı kaynaklı hasar varsa sensör değiştirilmelidir.
Hava Filtresi ve Enjektör KontrolüTıkanmış hava filtresi ve LPG enjektörleri oksijen sensörünü etkiler.
Oksijen Sensörü Arızası İhmal Edilirse Ne Olur?
- Katalitik konvertör zarar görür (yüksek maliyetli)
- LPG tüketimi %30’a kadar artar
- Motor yağ yakmaya başlar
- Emisyon değerleri yükselir, muayeneden geçemez
- Motor performansı ciddi şekilde düşer
Sık Sorulan Sorular (S.S.S)
LPG’de oksijen sensörü arızası daha sık mı olur?Evet. LPG yüksek sıcaklıkta yandığı için sensörde aşınma ve kurum birikimi daha sık görülür.
Oksijen sensörü arızası sadece LPG’de mi hissedilir?Çoğunlukla LPG’de belirginleşir, ancak ileri seviyede benzinde de arıza belirtileri ortaya çıkar.
Sensör temizliği çözüm olur mu?Yüzeysel kirlenme varsa evet. Ancak elektronik veya ısısal hasarlarda mutlaka değişim gerekir.
Arızalı oksijen sensörü muayeneden geçer mi?Genellikle geçmez. Çünkü emisyon değerleri limitlerin üzerine çıkar.
Oksijen sensörü arızası yakıt tüketimini etkiler mi?Evet, özellikle LPG’de %30’a kadar fazla yakıt harcanabilir.
