Humerus kırığı platin takılması, üst kol kemiği olan humerus’ta meydana gelen ve alçıyla yeterli stabilite sağlanamayan kırıkların tedavisinde uygulanan cerrahi bir yöntemdir. Bu yöntemde amaç; kırık kemik uçlarını doğru hizaya getirerek sağlam şekilde sabitlemek, yanlış kaynamayı önlemek ve kolun eski fonksiyonuna mümkün olan en kısa sürede kavuşmasını sağlamaktır. Özellikle yer değiştirmiş, parçalı veya ekleme uzanan humerus kırıklarında platin (plak–vida) uygulaması, yüksek başarı oranına sahip bir tedavi seçeneğidir.
Humerus kırığının sık görülen nedenleri:
Platin uygulamasının temel amaçları:
Platin gerektiren başlıca durumlar:
Genel ameliyat süreci:
İlk günlerde dikkat edilmesi gerekenler:
Genel iyileşme takvimi:
Fizik tedavinin katkıları:
Hayır. Yer değiştirmemiş kırıklarda alçı yeterli olabilir.
Platin varken kol tamamen kullanılabilir mi?
Kontrollü şekilde evet; ağır yüklerden kaçınılmalıdır.
Platin MR’a girer mi?
Evet. Güncel platinin büyük çoğunluğu MR uyumludur.
Platin soğuk havada ağrı yapar mı?
Bazı hastalarda geçici hassasiyet olabilir.
Platin çıkarılmazsa sorun olur mu?
Şikâyet yoksa genellikle sorun olmaz.
Kol eski gücüne kavuşur mu?
Uygun fizik tedaviyle çoğu hastada büyük oranda toparlanma sağlanır.
Humerus Kırığı Nedir, Neden Oluşur?
Humerus, omuz ile dirsek arasındaki uzun ve güçlü bir kemiktir. Bu kemiğin kırılması; günlük yaşamı ciddi şekilde etkileyen, hareket kısıtlılığına yol açan bir durumdur.Humerus kırığının sık görülen nedenleri:
- Trafik kazaları
- Yüksekten düşme
- Spor yaralanmaları
- Yaşlılarda basit düşmeler
- Osteoporoz (kemik erimesi)
- Doğrudan darbeler
Humerus Kırığında Platin Takılması Ne Anlama Gelir?
Platin takılması; kırık kemik parçalarının metal plak ve vidalarla sabitlenmesi işlemidir. Bu sabitleme sayesinde kemik, doğal iyileşme sürecini doğru pozisyonda tamamlar.Platin uygulamasının temel amaçları:
- Kemiği anatomik hizasında sabitlemek
- Hareketle oluşan kaymayı önlemek
- Daha erken kol hareketine izin vermek
- Sinir ve damar hasarı riskini azaltmak
Humerus Kırığında Hangi Durumlarda Platin Gerekir?
Her humerus kırığında cerrahi şart değildir. Ancak bazı durumlarda platin takılması zorunlu hale gelir.Platin gerektiren başlıca durumlar:
- Kırık uçlarının yer değiştirmiş olması
- Parçalı (çoklu) kırıklar
- Omuz veya dirsek eklemine uzanan kırıklar
- Alçıyla sabitlenmesine rağmen kayma olması
- Sinir (özellikle radial sinir) basısı riski
- Açık kırıklar
Humerus Kırığı Platin Takılması Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Ameliyat, ortopedi ve travmatoloji uzmanı tarafından genel anestezi altında yapılır. Kırığın yerine göre kesi planlanır.Genel ameliyat süreci:
- Kırık hattına cerrahi erişim sağlanır
- Kemik parçaları doğru pozisyona getirilir
- Uygun platin ve vidalarla sabitleme yapılır
- Yumuşak dokular kapatılır
Humerus Kırığı Platin Takılması Acıtır mı?
Ameliyat sırasında hasta anestezi altında olduğu için ağrı hissedilmez. Ameliyat sonrası ilk günlerde ağrı ve sızlama olabilir; bu durum ağrı kesicilerle kontrol altına alınır ve zamanla azalır.Humerus Kırığı Platin Takılması Sonrası İlk Günler
Ameliyat sonrası kol genellikle askı ile desteklenir. Şişlik ve morarma normal kabul edilir.İlk günlerde dikkat edilmesi gerekenler:
- Kolu kalp seviyesinden yukarıda tutmak
- Doktorun verdiği ilaçları düzenli kullanmak
- Ani ve zorlayıcı kol hareketlerinden kaçınmak
- Parmak, el bileği ve dirseği izin verilen ölçüde hareket ettirmek
Humerus Kırığı Platin Takılması Sonrası Hareket Ne Zaman Başlar?
Hareket zamanı kırığın tipi ve sabitlemenin sağlamlığına göre değişir. Çoğu hastada erken kontrollü hareket önerilir.Genel iyileşme takvimi:
- 1–2 hafta: Koruyucu askı, hafif hareketler
- 3–6 hafta: Aktif kol ve omuz hareketleri
- haftadan sonra: Güçlendirme egzersizleri
Humerus Kırığı Platin Takılması Sonrası Fizik Tedavi Gerekli mi?
Evet. Özellikle omuz eklemi harekete çok duyarlı olduğu için fizik tedavi büyük önem taşır.Fizik tedavinin katkıları:
- Hareket açıklığını artırır
- Kas gücünü geri kazandırır
- Günlük yaşam aktivitelerine dönüşü hızlandırır
- Kalıcı hareket kısıtlılığını önler
Humerus Kırığı Platin Takılmasının Riskleri Var mı?
Genel olarak güvenli bir cerrahidir; ancak her ameliyatta olduğu gibi bazı riskler bulunur:- Enfeksiyon
- Kanama
- Sinir hasarı (nadiren)
- Kaynama gecikmesi
- Platin çevresinde hassasiyet
Humerus Kırığında Takılan Platin Çıkarılır mı?
Çoğu hastada platin ömür boyu kalabilir. Ancak:- Ağrı veya rahatsızlık yaparsa
- Sinir veya yumuşak dokuya baskı oluşturursa
- Genç ve çok aktif hastalarda
Humerus Kırığı Platin Takılması Sonrası Günlük Hayata Dönüş
- Hafif günlük işler: 3–4 hafta
- Masa başı işler: 4–6 hafta
- Ağır işler ve spor: 3–6 ay (doktor onayıyla)
Humerus Kırığı Platin Takılması – Genel Bilgiler
| Başlık | Açıklama |
|---|---|
| Ameliyat Süresi | 1–2 saat |
| Anestezi | Genel |
| Hastanede Kalış | 1–3 gün |
| Askı Süresi | 2–4 hafta |
| Kemik Kaynama | 6–10 hafta |
| Tam İyileşme | 3–6 ay |
Sık Sorulan Sorular (S.S.S)
Humerus kırığında platin şart mı?Hayır. Yer değiştirmemiş kırıklarda alçı yeterli olabilir.
Platin varken kol tamamen kullanılabilir mi?
Kontrollü şekilde evet; ağır yüklerden kaçınılmalıdır.
Platin MR’a girer mi?
Evet. Güncel platinin büyük çoğunluğu MR uyumludur.
Platin soğuk havada ağrı yapar mı?
Bazı hastalarda geçici hassasiyet olabilir.
Platin çıkarılmazsa sorun olur mu?
Şikâyet yoksa genellikle sorun olmaz.
Kol eski gücüne kavuşur mu?
Uygun fizik tedaviyle çoğu hastada büyük oranda toparlanma sağlanır.