Ekran Kartı Fanları Neden Dönmez?
Birçok kullanıcı bu durumu arıza olarak görse de, bazı durumlarda normal bir soğutma davranışı olabilir. Fanların dönmemesinin başlıca sebepleri şunlardır:- Sıcaklık değeri düşük olduğunda fanların devreye girmemesi
- Zero RPM (sessiz mod) özelliğinin aktif olması
- Fan kablosunun yerinden çıkması veya güç almaması
- Toz ve kir birikmesi nedeniyle fanın sıkışması
- Fan kontrol yazılımı veya BIOS hatası
- Donanımsal arıza (motor veya rulman bozulması)
Zero RPM Teknolojisi Nedir?
Modern ekran kartlarında bulunan Zero RPM modu, kart düşük sıcaklıktayken fanların tamamen durmasını sağlar. Bu özellik, AMD ve NVIDIA kartlarda yaygındır ve sessiz kullanım sağlar.| Marka / Model | Zero RPM Özelliği | Fanlar Ne Zaman Döner? |
|---|---|---|
| NVIDIA RTX Serisi | Var (Silent Mode) | 55–60°C üstü sıcaklıkta |
| AMD RX Serisi | Var (Zero RPM Mode) | 50–55°C üstü sıcaklıkta |
| ASUS / MSI / Gigabyte | Fan Stop modu | Sıcaklığa bağlı olarak otomatik başlar |
| Eski GTX Serileri | Yok | Sürekli düşük devirde çalışır |
Fanların Dönmemesi Her Zaman Arıza Mı?
Hayır. Bilgisayar masaüstündeyken veya düşük yükte çalışırken fanların durması normaldir. Ancak sıcaklık 60°C’nin üzerine çıktığında hâlâ fanlar çalışmıyorsa, bu bir arıza veya güç bağlantı sorunu olabilir.Ekran Kartı Fanları Dönmüyorsa Kontrol Edilmesi Gerekenler
1. Sıcaklığı İzleyin
GPU sıcaklığını görmek için MSI Afterburner veya GPU-Z gibi yazılımları kullanın.- 60°C altındaysa fanların dönmemesi normaldir.
- 70°C üzerinde hâlâ fanlar duruyorsa, müdahale gerekebilir.
2. Fan Kablosunu Kontrol Edin
Fan kablosu, ekran kartının PCB’sine bağlı küçük bir konnektördür.- Kasayı kapatmadan önce statik elektriği boşaltın.
- Kabloyu nazikçe çıkarıp yeniden takın.
3. Fanları Elle Çevirin
Fanlar sıkışmış veya kirlenmiş olabilir.- Hafifçe döndürün; zorlanıyorsa temizlik gereklidir.
- Basınçlı hava veya yumuşak fırça ile tozları temizleyin.
4. Sürücü ve Yazılım Kontrolü
Bazen MSI Afterburner veya Gigabyte RGB Fusion gibi yazılımlar fan eğrisini sıfırlar.Çözüm:
- Yazılımı açıp fan eğrisini (fan curve) kontrol edin.
- Otomatik mod kapalıysa, manuel ayarla fanları devreye sokun.
5. BIOS Güncellemesi (Advanced)
Bazı GPU’larda BIOS fan kontrolünü etkileyebilir. Üreticinin resmi sitesinden modelinize uygun BIOS sürümünü indirip güncelleyin.Ekran Kartı Fanlarının Dönmemesine Karşı Önleyici Bakım
- Toz temizliğini 3 ayda bir yapın.
- Kasa içi hava akışını düzenleyin. (Ön fanlar hava çeksin, arka fanlar atsın.)
- Kabloları fan kanatlarına temas etmeyecek şekilde sabitleyin.
- Termal macun değişimini 1–2 yılda bir yaptırın.
Fan Arızası Olduğunu Nasıl Anlarım?
Aşağıdaki belirtiler varsa fan değişimi gerekebilir:- Fan dönmüyor ve elinizle çevirdiğinizde takılıyor.
- Dönmeye çalışırken “tırt” sesi geliyor.
- Fan başlasa bile kısa sürede duruyor.
Modeli bulmak için GPU’nun üzerindeki etiket kodunu kullanın (örnek: PLD09210S12HH).
Fanlar Dönmüyor Ama Kart Isınmıyor, Neden?
Bu durumda büyük olasılıkla pasif soğutma devrededir.Yani ekran kartının ısı bloğu, düşük sıcaklıkta soğutmayı kendi başına yapabiliyordur. Özellikle RTX 4060, RX 6600 XT gibi enerji verimli kartlarda bu tamamen normaldir.
Ekran Kartı Fan Arızası Belirtileri ve Çözümleri
| Belirti | Olası Sebep | Çözüm |
|---|---|---|
| Fan hiç dönmüyor | Zero RPM aktif veya güç kablosu takılı değil | Sıcaklığı test et, kabloyu kontrol et |
| Fan yavaş dönüyor | Toz veya rulman arızası | Temizlik yap, gerekirse fan değiştir |
| Fan anlık dönüp duruyor | Fan eğrisi bozuk | MSI Afterburner’da fan eğrisini yeniden ayarla |
| Fan sesi artmış | Rulman bozulmuş | Fan değişimi gerekli |
| Kart aşırı ısınıyor | Tüm fanlar durmuş | Güç kablosunu ve BIOS’u kontrol et |
Sonuç: Panik Yapmadan Sistematik Kontrol Yapın
Ekran kartı fanlarının dönmemesi her zaman bir donanım arızası anlamına gelmez.Öncelikle sıcaklık, yazılım ayarları ve güç bağlantılarını kontrol etmek gerekir.
Eğer tüm bu adımlar sonuç vermezse, fan arızası ihtimali kuvvetlidir ve değişim gerekebilir.
Sık Sorulan Sorular (S.S.S)
1. Ekran kartı fanları neden boştayken dönmüyor?Çoğu yeni modelde “Zero RPM” özelliği vardır; sıcaklık düşükken fanlar otomatik olarak durur.
2. Fanlar oyun sırasında da dönmüyorsa ne yapmalıyım?
GPU sıcaklığı 70°C’nin üzerindeyken fanlar hâlâ hareketsizse, kablo bağlantısını ve fan eğrisini kontrol edin.
3. Fanları elle döndürmek zararlı mı?
Hafifçe çevirmek zararsızdır ama güçlü şekilde çevirmek rulmana zarar verebilir.
4. Fan tamir edilebilir mi?
Eğer rulman arızalıysa genelde değişim gerekir. Ancak kablo gevşemesi gibi durumlarda tamir mümkündür.
5. Ekran kartı fanı dönmüyor ama oyunlarda kasma yok, bu normal mi?
Eğer sıcaklık 65°C altında kalıyorsa normaldir. Ancak daha yüksek ısılarda bu durum tehlikelidir.
