Disk biçimlendir hatası, özellikle USB bellek, harici disk, SSD veya HDD üzerinde işlem yaparken kullanıcıların en sık karşılaştığı sorunlar arasında yer alır. Bu hata; disk biçimlendirilemiyor, Windows biçimlendirmeyi tamamlayamadı, disk yazmaya karşı korumalı, aygıt hazır değil gibi birçok farklı uyarı ile ortaya çıkabilir. Sorunun kaynağı çoğu zaman dosya sistemi bozulması, donanımsal arıza, kötü amaçlı yazılımlar veya yanlış ayrılmış bölümler olabilir. Bu makalede disk biçimlendir hatasının nedenlerini, kesin çözüm yollarını, veri kaybı riskini önleme yöntemlerini ve kullanıcıların en sık merak ettiği teknik detayları adım adım ele alıyoruz.
CMD’ye şu adımlarla giriş yapın:
Kilidin açık olduğundan emin olun.
Yazılım tabanlı korunmayı gidermek için CMD'de:
Kontrol için:
Eğer çok sayıda bad sector varsa özellikle HDD’lerde fiziksel arıza anlamına gelir ve disk değişimi gerekebilir.
Disk Biçimlendirme Hatalarının Temel Sebepleri
Disk biçimlendir hatası çoğu zaman yazılımsal nedenlerden kaynaklanır; ancak donanımsal bozukluklar da göz ardı edilmemelidir. Genel sebepler şu şekilde özetlenebilir:1. Dosya sistemi bozulması
USB bellekleri ani çıkarma, yanlış kullanım veya elektrik kesintisi sonucunda RAW olarak görülmeye başlayabilir. RAW bölümler biçimlendirilemediği için hata verir.2. Yazmaya karşı koruma etkin
Bazı belleklerde fiziksel koruma anahtarı bulunur. Etkin olduğunda format işlemi imkânsız hale gelir.3. Diskte bozuk sektör (bad sector) oluşması
Özellikle eski HDD’lerde sık karşılaşılan bir problemdir. Bozuk sektörler biçimlendirme işlemini tamamlamayı engeller.4. Disk yöneticisinde hatalı bölümleme
Yanlış ayrılmış diskler veya GPT–MBR uyumsuzluğu formatlamayı engelleyebilir.5. Virüs veya malware etkisi
Bazı zararlı yazılımlar USB belleği sürekli yeniden tanımlar veya biçimlendirmeyi bloke eder.Disk Biçimlendir Hatası İçin Uygulanabilecek Çözüm Yöntemleri
Aşağıda adım adım tüm çözüm yöntemleri yer almaktadır. Kullanıcıların en çok işine yarayan ve en hızlı sonuç veren yöntemler önceliklendirilmiştir.Yöntem 1: Windows Disk Yönetimi ile Biçimlendirme
- Başlat menüsüne sağ tıklayın.
- “Disk Yönetimi”ni açın.
- Sorunlu diski bulun → sağ tıklayın → Biçimlendir.
- NTFS veya exFAT seçerek işlemi başlatın.
Yöntem 2: Komut İstemi (DISKPART) ile Zorla Biçimlendirme
Diskpart ile disk tamamen sıfırlanır. Veri kurtarma mümkün olmayabilir; bu nedenle önemli dosyalar varsa önce kurtarma yazılımları denenmelidir.CMD’ye şu adımlarla giriş yapın:
Kod:
İçeriği sadece üyelerimiz görebilir.
- X → biçimlendirmek istediğiniz disk numarasıdır.
- “clean” komutu diski tamamen siler ve birçok hatayı ortadan kaldırır.
Yöntem 3: Yazmaya Karşı Koruma Kontrolü
Bazı USB belleklerde fiziksel kilit bulunur.Kilidin açık olduğundan emin olun.
Yazılım tabanlı korunmayı gidermek için CMD'de:
Kod:
İçeriği sadece üyelerimiz görebilir.
Yöntem 4: RAW Diski Onarma
RAW görünen diskler formatlanamaz. Bu durumda:- CHKDSK komutunu deneyebilirsiniz:
(Her zaman çalışmaz, çünkü RAW disklerde chkdsk başarısız olabilir)Kod:İçeriği sadece üyelerimiz görebilir. - Veri kurtarma gerekiyorsa Recuva, EaseUS, DiskDrill gibi yazılımlar kullanılabilir.
Yöntem 5: Bozuk Sektör Tespiti
Disk bozuk sektör içeriyorsa biçimlendirme sürekli yarım kalır.Kontrol için:
Kod:
İçeriği sadece üyelerimiz görebilir.
Disk Biçimlendirme Hataları Hakkında Temel Bilgiler (Tablo)
Aşağıda kullanıcıların en çok karşılaştığı hata türleri ve çözüm yöntemleri özetlenmiştir:| Hata Türü | Muhtemel Neden | Çözüm Yöntemi |
|---|---|---|
| Windows biçimlendirmeyi tamamlayamadı | Dosya sistemi bozuk, RAW disk | Disk Yönetimi veya Diskpart ile temizleme |
| Disk yazmaya karşı korumalı | Fiziksel veya yazılımsal kilit | Kilidi kaldırma, “attributes clear readonly” |
| Aygıt hazır değil | USB temassızlık, sürücü sorunu | Farklı port deneme, sürücü güncelleme |
| Biçimlendirme başarısız | Bad sector | CHKDSK /r ile sektör onarımı veya disk değişimi |
| Bölüm oluşturulamıyor | GPT–MBR uyumsuzluğu | Diskpart ile yeniden bölümleme |
Format Hatası Alan Kullanıcılar İçin Önerilen Ek Kontroller
Aşağıdaki maddeler hatanın kaynağını daha hızlı tespit etmenizi sağlar:- USB belleği farklı bir bilgisayarda deneyin
- Farklı bir kablo veya USB port kullanın
- Windows Güncellemelerini kontrol edin
- Antivirüs ile tam sistem taraması yapın
- Aygıt Yöneticisi üzerinden sürücüleri kaldırıp yeniden yükleyin
Veri Kaybını Önlemek İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bazı durumlarda veri kurtarma mümkün olabilir, ancak kullanıcıların işlemlere başlamadan önce şu noktalara dikkat etmesi önemlidir:- RAW diski asla tekrar tekrar biçimlendirmeye çalışmayın
- Diskten tık sesi, ısınma, anlık bağlantı kopmaları geliyorsa fiziksel arıza vardır
- Diskpart clean komutu kalıcı silme yapar, dikkatli kullanılmalıdır