Direksiyon Kutusu (Direksiyon Dişlisi) Ne İşe Yarar?
Direksiyon kutusu; sürücünün direksiyona uyguladığı hareketi, tekerleklere mekanik veya hidrolik/elektrik destekli olarak ileten temel direksiyon sistemidir. İçerisinde:- Dişli sistemi
- Hidrolik mekanizma
- Rot başları
- Elektrikli direksiyon motoru
- Mil ve burçlar
Direksiyon Kutusu Arızası Belirtileri
| Belirti | Açıklama |
|---|---|
| Direksiyon çevirirken ses (gıcırdama, tıkırtı, vuruntu) | Dişli veya yatak boşluğu |
| Direksiyon normalden ağır, zor dönüyor | Hidrolik/electric desteği çalışmıyor |
| Araç düz giderken direksiyon titriyor | Kutuda boşluk veya aşınma |
| Direksiyon boşluk yapıyor | Dişli veya rot bağlantısı gevşemiş |
| Hidrolik yağ kaçırıyor | Keçe veya conta arızası |
| Direksiyon kendiliğinden sağa/sola çekiyor | Kutuda yön dengesi bozulmuş |
| Seyir halinde direksiyon sallanıyor | Direksiyon mili veya yatak aşınması |
| En önemlisi: Direksiyon kilitlenme riski | Güvenlik açısından kritik |
Direksiyon Kutusu Arızası Neden Olur?
| Neden | Açıklama |
|---|---|
| Ani darbe (kaldırıma çarpma, çukur) | Dişli ve rot başı hasarı |
| Yağ kaçağı / hidrolik sıvı eksilmesi | Yağsız çalışan kutu aşınır |
| Rot başı aşınması | Direksiyon boşluk yapar |
| Hidrolik pompası arızası | Zor dönen direksiyon |
| Elektrikli EPS sistem arızası | Dijital direksiyon hatası |
| Contaların eskimesi | Yağ kaçakları |
| Yağ yerine yanlış sıvı doldurulması | Hidrolik sistemi bozar |
Belirti – Sebep – Çözüm Tablosu
| Belirti | Muhtemel Sebep | Çözüm |
|---|---|---|
| Direksiyon çevirirken gıcırtı veya tıkırtı | Dişli sistemi boşluk yapmış | Direksiyon kutusu revizyon |
| Direksiyon çok sert dönüyor | Hidrolik yağ bitmiş, pompa bozuk | Yağ tamamlanmalı, pompa kontrol |
| Araç düz giderken titreme | Rot başı, kutu burçları aşınmış | Rot ayarı veya parça değişimi |
| Direksiyon yağ kaçırıyor | Keçe / conta arızası | Hidrolik kaçak tamiri |
| Direksiyon boşluk yapıyor | Kutuda dişli ve yatak aşınması | Ayar / revizyon / değişim |
| Direksiyon dönmüyor (kilitlenme) | Kutu tamamen arızalı | Acil değişim (tehlikeli) |
Direksiyon Kutusu Arızası Nasıl Test Edilir?
✔ 1. Direksiyon Boşluk Testi
- Aracı kaldırmadan, direksiyonu sağa sola sallayın.
- Direksiyon dönerken tekerlekler hemen tepki vermiyorsa boşluk vardır.
✔ 2. Hidrolik Yağ Seviyesi Kontrolü
- Kaputta hidrolik sıvı kabında MIN-MAX arasında olmalı.
✔ 3. Direksiyon Çevirirken Ses Testi
- Tıkırtı, gıcırtı veya metal sürtme sesi varsa mekanik aşınma vardır.
✔ 4. Titreşim Testi
- Seyir hâlinde direksiyon titriyorsa, iç dişli aşınmış olabilir.
✔ 5. Arıza cihazı (OBD) ile EPS beyin kontrolü
Elektrikli direksiyonlu araçlarda aşağıdaki arıza kodları görülebilir:| Kod | Açıklama |
|---|---|
| C123F | Elektrikli direksiyon motor arızası |
| C0051 | Direksiyon açısı sensörü hatası |
| U0212 | Direksiyon modülü ile ECU iletişim hatası |
| C10xx/C15xx | Direksiyon beyni elektriksel arıza |
🛠 Direksiyon Kutusu Arızası Çözüm Yöntemleri
| Çözüm | Açıklama |
|---|---|
| Ayar ve sıkma işlemi | Hafif boşluklarda yapılabilir |
| Contaların, keçelerin değişimi | Yağ kaçağı varsa |
| Hidrolik yağ yenileme | Yağ yoğunluğu bozulmuşsa |
| Rot başı, burç, körük değişimi | Mekanik aşınma durumunda |
| Direksiyon kutusu revizyonu | Komple iç bakım & onarım |
| Direksiyon kutusu değişimi | Ağır arızalarda tek çözümdür |
Direksiyon Kutusu Arızası İhmal Edilirse Ne Olur?
- Direksiyon kilitlenebilir (hayati tehlike)
- Araç bir yöne çekebilir
- Rot ayarı bozulur, lastikler düzensiz aşınır
- Hidrolik yağ tamamen boşalır, pompa yanar
- Titreme ve ses artar, direksiyon hakimiyeti kaybolur
- Araç muayeneden geçmez
Sık Sorulan Sorular (S.S.S)
Direksiyon kutusu arızası araç muayenesinde geçer mi?Hayır. Yağ kaçaklı, boşluklu veya ses yapan direksiyon kutusu muayeneden kalır.
Direksiyon kutusu tamiri mi yoksa değişim mi daha mantıklı?Orta dereceli arızalarda revizyon yapılabilir, ağır hasarlı kutular değişmelidir.
Yağ eksikliği direksiyon kutusuna zarar verir mi?Evet. Hidrolik yağsız çalışan mekanizma kısa sürede aşınır.
Elektrikli direksiyon (EPS) arızasında direksiyon ağırlaşır mı?Evet. EPS motoru çalışmazsa direksiyon çok zor döner.
Direksiyon kutusu arızası tehlikeli midir?Evet. En kritik arızalardandır. Direksiyon kilitlenmesi riskli ve hayatî tehlikelidir.
