Merhaba. Bundan önce sizlere "HDTV Hakkında Çok Şaşıracağınız Bilgiler (HDTV Tarihçesi)" isimli bir konu açmıştım ve devamını parça parça anlatacağımı söylemiştim. İlk önce daha net anlaşılması için, icadından sonra sizlere videoyu depolama ve seyretme işini anlatmak istedim. Bundan sonra ise kamera gelişimi (modellerle birlikte detaylı şekilde), dünyanın ilk HDTV kanalının açılışı, ilk HD ürünler (test sinyal oluşturucu, televizyon, disk gibi) hakkında konular açacağım. İşte karşınızda ilk HD depolama birimleri!
Analog Metal Tape
Resim 1: Analog metal tape (sağ üst köşedeki yuvarlak şey) kullanan Sony HDVS HDV-1000 VTR (1984)
Karşınızda ilk depolama birimi olan metal tape. SD yayınlarda, Sony U-Matic kaset ve metal tapeler, 1970'lerde ve 80'lerde en çok kullanılan formatlardı. NHK ve Japon üreticiler (Hitachi, Sony, Toshiba özellikle), ilk HD VTR modellerini tasarladılar. HDV-1000, en yaygın kullanılan modeldi. Bu VTR modeli, Sony BVH-2000 SD VTR modeli üzerine kuruludur ve onun metal tape'i ile uyumludur. Görüntü kalitesi düşüktür çünkü düşük bant genişliği gibi ciddi sorunlar vardı. 63 dakikalık kayıt kapasitesine sahiptir ve 1125/60 (5:3 olarak yani 1800x1035 olarak) çözünürlüğe sahiptir. Bundan önce BVH-1000'i temel alan (model adını bilmediğimiz) bir prototip de gösterilmişti (bir başka BVH modelini temel alan başka bir prototip de vardı):
Kaynak video: https://www.rte.ie/archives/exhibit.../139380-first-european-demonstration-of-hdtv/
Resim 2: Sony BVH-1000 VTR'yi temel alan analog metal tape kullanan HD VTR prototipi (model ve çıkış yılı bilinmiyor fakat 1981 senesine ait olabilir)
UNIHI Kaset
Resim 3: Fujifilm HV-3A UNIHI Kaset (çıkış yılı bilinmiyor fakat 1988 senesi olabilir)
Resim 4: Sony HCT-63 UNIHI Kaset (1988 ya da 1989)
Karşınızda UNIHI kasetler. UNIHI kaset, metal tape kullanan bir analog HD kasettir. UNIHI kasetin 1985 yılında Panasonic ve NHK tarafından geliştirilen MII kasete dayalıdır. Sony'nin modelinden de anlaşılacağı üzere 63 dakikalık bir kapasitesi vardır. 1125/60 (16:9 olarak yani 1920x1035) çözünürlüğe ve 4 kanal PCM ses desteğine sahiptir. Sony HDVS HDV-10 gibi VTR'ler mevcuttur. 1995 senesinde yaşanan Hanshin-Awaji Depreminde (globaldeki ismiyle Kobe Depremi) Sony HDVS HDC-500 kamera ile birlikte kullanılmıştır.
1" Type C Dijital Tape
Resim 5: Sony HDVS HDD-1000 VTR (sağda), 1" Type C dijital tapeler (üstteki yuvarlak şeyler) Sony KW-32HDF9 (1997) (solda) dahili uydu alıcı HDTV'ye Komponent ile bağlı şekilde çalışırken
Karşınızda 1" Type C dijital tapeler. 1988 senesinde sadece Sony ve Hitachi tarafından piyasa sürülmüştür ve iki şirket tarafından beraber geliştirilmiştir. Sony, 1981 senesinde HDVS serisini duyurduğunda, HD VTR yapılacağını da duyurmuştu. 1985 senesinde Hitachi tarafından bir prototip tanıtlmıştır. Piyasa sürülmüş iki model vardır ve en yaygını HDD-1000'dir. Diğer model ise Hitachi HV-1200'dür. 8 kanallı PCM ses desteği ve 1125/60 (16:9 olarak yani 1920x1035) çözünürlüğe sahiptir. Her iki VTR'de dijital olmasına rağmen hiçbir dosya türünü kullanmazlar. HDD-1000 üstünden örnek verilecekse şöyle videoyu yazmaktadır:
Sony HDVS HDDP-1000 sinyal işleyici, bir RGB akışını alır ve bunu HDD-1000 aktarımına aktarılan ve tamburdaki 8 kafa tarafından yazılan 8 paralel 148,5 Mbps veri akışına dönüştürür. Tamburun her dönüşü yarım alan (field) için verileri içerir. (1/4 kare 1920x1035i 4:2:2 olarak). Hata düzeltme, CD'ye benzer şekilde kullanılan iki seviyede Reed-Solomon koduna sahiptir ve C1 ve C2 hata düzeltme sistemleri, veri kaybını önlemek için videonun her 13 satırı hata düzeltmeli bir "blok" halinde kodlanır. Bloklar, bandın kötü bir noktaya sahip olması durumunda (kırışıklık veya başka bir şeyden dolayı) meydana gelen büyük görsel kesintilerinin ihtimalini azaltmak için kullanılır. Her alan, 640 bloktan oluşan iki "bölümden" oluşur (Başka bir deyişle, tamburun bir dönüşü 640 blok içerir.) Blokların tümü ilgili serpiştirilmiş verilere sahiptir. Hata düzeltme mekanizmasının (ve çeşitli verilerin) tamamı, ham sıkıştırılmamış 1920x1035i 4:2:2 veri akışının bit hızına yaklaşık %12,5 oranında ek yük ekler.
Bu makale daha fazla uzamasın diye iki bölüme ayırmaya karar verdim. Çünkü daha depolama birimleri bitmedi ve onlar da bayağı teferruatlı. Siz makale hakkında ne düşünüyorsunuz? Okuduğunuz için teşekkür ederim.
Analog Metal Tape
Resim 1: Analog metal tape (sağ üst köşedeki yuvarlak şey) kullanan Sony HDVS HDV-1000 VTR (1984)
Karşınızda ilk depolama birimi olan metal tape. SD yayınlarda, Sony U-Matic kaset ve metal tapeler, 1970'lerde ve 80'lerde en çok kullanılan formatlardı. NHK ve Japon üreticiler (Hitachi, Sony, Toshiba özellikle), ilk HD VTR modellerini tasarladılar. HDV-1000, en yaygın kullanılan modeldi. Bu VTR modeli, Sony BVH-2000 SD VTR modeli üzerine kuruludur ve onun metal tape'i ile uyumludur. Görüntü kalitesi düşüktür çünkü düşük bant genişliği gibi ciddi sorunlar vardı. 63 dakikalık kayıt kapasitesine sahiptir ve 1125/60 (5:3 olarak yani 1800x1035 olarak) çözünürlüğe sahiptir. Bundan önce BVH-1000'i temel alan (model adını bilmediğimiz) bir prototip de gösterilmişti (bir başka BVH modelini temel alan başka bir prototip de vardı):
Kaynak video: https://www.rte.ie/archives/exhibit.../139380-first-european-demonstration-of-hdtv/
Resim 2: Sony BVH-1000 VTR'yi temel alan analog metal tape kullanan HD VTR prototipi (model ve çıkış yılı bilinmiyor fakat 1981 senesine ait olabilir)
UNIHI Kaset
Resim 3: Fujifilm HV-3A UNIHI Kaset (çıkış yılı bilinmiyor fakat 1988 senesi olabilir)
Resim 4: Sony HCT-63 UNIHI Kaset (1988 ya da 1989)
Karşınızda UNIHI kasetler. UNIHI kaset, metal tape kullanan bir analog HD kasettir. UNIHI kasetin 1985 yılında Panasonic ve NHK tarafından geliştirilen MII kasete dayalıdır. Sony'nin modelinden de anlaşılacağı üzere 63 dakikalık bir kapasitesi vardır. 1125/60 (16:9 olarak yani 1920x1035) çözünürlüğe ve 4 kanal PCM ses desteğine sahiptir. Sony HDVS HDV-10 gibi VTR'ler mevcuttur. 1995 senesinde yaşanan Hanshin-Awaji Depreminde (globaldeki ismiyle Kobe Depremi) Sony HDVS HDC-500 kamera ile birlikte kullanılmıştır.
1" Type C Dijital Tape
Resim 5: Sony HDVS HDD-1000 VTR (sağda), 1" Type C dijital tapeler (üstteki yuvarlak şeyler) Sony KW-32HDF9 (1997) (solda) dahili uydu alıcı HDTV'ye Komponent ile bağlı şekilde çalışırken
Karşınızda 1" Type C dijital tapeler. 1988 senesinde sadece Sony ve Hitachi tarafından piyasa sürülmüştür ve iki şirket tarafından beraber geliştirilmiştir. Sony, 1981 senesinde HDVS serisini duyurduğunda, HD VTR yapılacağını da duyurmuştu. 1985 senesinde Hitachi tarafından bir prototip tanıtlmıştır. Piyasa sürülmüş iki model vardır ve en yaygını HDD-1000'dir. Diğer model ise Hitachi HV-1200'dür. 8 kanallı PCM ses desteği ve 1125/60 (16:9 olarak yani 1920x1035) çözünürlüğe sahiptir. Her iki VTR'de dijital olmasına rağmen hiçbir dosya türünü kullanmazlar. HDD-1000 üstünden örnek verilecekse şöyle videoyu yazmaktadır:
Sony HDVS HDDP-1000 sinyal işleyici, bir RGB akışını alır ve bunu HDD-1000 aktarımına aktarılan ve tamburdaki 8 kafa tarafından yazılan 8 paralel 148,5 Mbps veri akışına dönüştürür. Tamburun her dönüşü yarım alan (field) için verileri içerir. (1/4 kare 1920x1035i 4:2:2 olarak). Hata düzeltme, CD'ye benzer şekilde kullanılan iki seviyede Reed-Solomon koduna sahiptir ve C1 ve C2 hata düzeltme sistemleri, veri kaybını önlemek için videonun her 13 satırı hata düzeltmeli bir "blok" halinde kodlanır. Bloklar, bandın kötü bir noktaya sahip olması durumunda (kırışıklık veya başka bir şeyden dolayı) meydana gelen büyük görsel kesintilerinin ihtimalini azaltmak için kullanılır. Her alan, 640 bloktan oluşan iki "bölümden" oluşur (Başka bir deyişle, tamburun bir dönüşü 640 blok içerir.) Blokların tümü ilgili serpiştirilmiş verilere sahiptir. Hata düzeltme mekanizmasının (ve çeşitli verilerin) tamamı, ham sıkıştırılmamış 1920x1035i 4:2:2 veri akışının bit hızına yaklaşık %12,5 oranında ek yük ekler.
Bu makale daha fazla uzamasın diye iki bölüme ayırmaya karar verdim. Çünkü daha depolama birimleri bitmedi ve onlar da bayağı teferruatlı. Siz makale hakkında ne düşünüyorsunuz? Okuduğunuz için teşekkür ederim.
Son düzenleme:
